Przemoc w rodzinie

Przemoc - to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste innych ludzi w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Przemoc to nie to samo, co agresja. To, co odróżnia przemoc od agresji, to przewaga sił jednej ze stron. W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku agresji – występuje równowaga sił.  Gdy siły obu stron są równe i dochodzi do zachowań agresywnych, możemy mówić o sytuacji konfliktowej. Każda z zaangażowanych osób ma szansę na wygranie i realizację swoich interesów. Może przeanalizować sytuację, wybrać strategię i podjąć korzystne dla siebie działania. Ofiara przemocy takiej możliwości wyboru nie ma - jeśli podejmie walkę, zawsze przegra. Ofiarami przemocy w rodzinie są najczęściej kobiety (58%) oraz dzieci do lat 13 (24%). Natomiast sprawcami przemocy są głównie mężczyźni (96%), będący często pod wpływem alkoholu.

 

Fizyczna - naruszanie nietykalności fizyczne- np. popychanie, szarpanie, ciągnięcie za włosy , szturchanie, klapsy, kopanie, bicie ręką, pięścią, uderzenie w twarz - tzw. "policzek", przypalanie papierosem, duszenie, krępowanie ruchów, itp.;

Psychiczna - naruszenie godności osobistej. Przemoc psychiczna zawiera przymus i groźby np.: obrażanie, wyzywanie, osądzanie, ocenianie, krytykowanie, straszenie, szantażowanie, grożenie, nieliczenie się z uczuciami, krzyczenie, oskarżanie, obwinianie, oczernianie, wyśmiewanie, lekceważenie, itp.;

Przemoc psychiczna jest najczęstszą formą przemocy i jest trudna do udowodnienia. Seksualna - naruszenie intymności. Przemoc seksualna polega na zmuszanie osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli. Ekonomiczna - naruszenie własności. Przemoc ekonomiczna wiąże się celowym niszczeniem czyjejś własności, pozbawianiem środków lub stwarzaniem warunków, w których nie są zaspokajane niezbędne dla przeżycia potrzeby. Np.: niszczenie rzeczy, włamanie do zamkniętego osobistego pomieszczenia, kradzież, używanie rzeczy bez pozwolenia, zabieranie pieniędzy, przeglądanie dokumentów, korespondencji, dysponowanie czyjąś własnością itp. Zaniedbanie - naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich. Jest formą przemocy ekonomicznej i oznacza np.: nie dawanie środków na utrzymanie, pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, nie udzielenie pomocy, uniemożliwianie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb: mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka, itp.

 

Polskie prawo w sposób jednoznaczny zabrania stosowania przemocy, a także wszelkich zachowań podejmowanych na szkodę bliskich osób! Oznacza to, że jeśli jesteś osobą doświadczającą przemocy lub jesteś świadkiem i masz wiedzę, że w jakiejś rodzinie dochodzi do stosowania przemocy, to prawo stoi po Twojej stronie. Doświadczana przemoc ze strony osoby bliskiej w rodzinie bardzo często kwalifikowana jest jako przestępstwo znęcania się. Mówi o tym art. 207 kodeksu karnego. § 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. §2. Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Należy pamiętać, że przestępstwo to ścigane jest z urzędu, to znaczy że Policja lub Prokuratura prowadzi postępowanie nawet wtedy gdy problemu znęcania się nie zgłosiła osoba pokrzywdzona lecz np. instytucja,sąsiad bądź inny świadek przemocy. Kodeks postępowania karnego nakłada na każdego z nas społeczny obowiązek zgłoszenia informacji o popełnieniu przestępstwa, które ścigane jest z urzędu, do najbliższego komisariatu Policji lub do Prokuratury. Przekazana informacja jest zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa. Zawiadomienie można złożyć ustnie, pisemnie, bądź listownie. Jeśli jesteś osobą, która doświadcza przemocy lub jesteś świadkiem takich zachowań i nie wiesz, w jaki sposób zareagować lub nie jesteś pewien czy to, co widzisz, jest przestępstwem, możesz skontaktować się z osobami, które w sposób profesjonalny zajmują się problematyką przemocy. Instytucją, zajmującą się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie jest między innymi Ośrodek Pomocy Społecznej. W każdej gminie z mocy ustawy działają Zespoły Interdyscyplinarne działające na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Tam można uzyskać fachową pomoc i wsparcie w przypadku gdy jest się osobą doznającą przemocy. Istnieje również procedura chroniąca ofiary przemocy tzw. Niebieska Karta, którą można założyć w przypadku istnienia przemocy lub podejrzenia przemocy w rodzinie. Kto może zakładać Niebieską Kartę? - Policja w toku podejmowanych interwencji domowych lub w przypadku zgłoszenia bezpośredniego np. dzielnicowemu, na Komisariacie Policji itp. - Pracownicy Opieki Społecznej - Pracownicy Oświaty - Przedstawiciele Służby Zdrowia - Członkowie gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych W ramach procedury Niebieska Karta podejmowany jest szereg działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony osób doświadczających przemocy. Zespół interdyscyplinarny działający w Ośrodkach Pomocy Społecznej ustala indywidualny plan pomocy rodzinie, udzielane jest wsparcie dla ofiar przemocy, podejmowane są działania w stosunku do sprawcy. Rodzinę odwiedza Policjant dzielnicowy oraz pracownik socjalny, monitorując sytuację danej rodziny. Procedura Niebieskiej karty może być zamknięta dopiero wtedy , gdy w danej rodzinie ustała przemoc. Bardzo ważne jest, aby wiedzieć, że rodzina , w której istnieje jakakolwiek forma przemocy nie jest w stanie pomóc sobie sama. Należy szukać fachowej pomocy w instytucjach powołanych do udzielania pomocy rodzinom.

 

/ - bo odczuwają lęk przed zemstą ze strony partnera - bo odczuwają wstyd i upokorzenie - ofiara może być przekonana, że przemoc dotyczy tylko jej osoby, inni zaś nie mają takich kłopotów - ofiara przemocy czuje się winna, może myśleć, że gdyby była lepsza, ataki agresji nie występowałyby - ofiara przemocy może myśleć, że nie zasługuje na żadną pomoc, że zasłużyła na swój los - ofiary są zależne finansowo do partnera, uzależnione od partnera, który jest jedynym żywicielem rodziny, są przekonane, że nie będą w stanie same utrzymywać dzieci - bo posiadają błędne przekonania, wierzą, że w każdym małżeństwie istnieje przemoc, że skutki przemocy są zbyt małe, by komukolwiek o tym mówić - bo mają nadzieję, że przemoc była incydentalna, a sam partner zmieni się na lepsze - uważają, że przemoc jest sprawą rodzinną i nie można liczyć na pomoc z zewnątrz - bo nie chcą złamać tradycji kulturowo-religijnych, chcą utrzymać małżeństwo nawet za cenę cierpienia, ze względu na wartości religijne lub tradycje kulturowe W wielu rodzinach dochodzi do tragedii i dramatów rozgrywających się za zamkniętymi drzwiami. Szczególnie narażone na niebezpieczeństwo są dzieci, osoby starsze, nieporadne, kobiety-one nie potrafią obronić się przed sprawcami przemocy. Według statystyk policji najwięcej zabójstw i innych ciężkich przestępstw dokonywanych jest właśnie w rodzinach w związku z przemocą domową. Pamiętajmy!  Nikt nie ma prawa nas źle traktować, poniżać, ani odbierać tego, co jest dla nas cenne. Warto zawalczyć o siebie. Złemu traktowaniu trzeba się sprzeciwiać!. W przypadku doznawania przemocy należy zgłosić ten fakt do odpowiednich instytucji - np. (Policja, Ośrodek Pomocy Społecznej). Także świadkowie przemocy nie powinni milczeć, to nie jet sprawa tylko i wyłącznie rodzinna, w wielu wypadkach interwencja instytucji do tego powołanych może zapobiec dramatom i uratować komuś zdrowie, a nawet życie.